YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında ve Ekşisözlük adlı platformda enkazdan ses geldiği halde AFAD yetkililerin gelerek moloz temizleme bahanesiyle çalışmaları durdurduğu iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: “Enkazlar kaldırılmadan önce savcılıklarca enkazlardan delillerin toplanması son derece kritik. Bu deliller toplanmadan enkazlar kaldırılmayacak.”
Şu anda AFAD’ın böyle bir yetki vermesi söz konusu değil.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında ve basın yayın organlarında Şahkulu Pendik Cemevi’ne depremzedeler için toplanan yardımlara el koymak isteyen kişiler tarafından silahlı saldırı düzenlendiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
İstanbul Valiliği tarafından yapılan incelemeye göre, deprem bölgesine gönderilecek yardım tırının yolu kapatması ve taraflar arasında yol verme tartışması çıkmıştır. Olay, cemevine saldırı veya depremzedeler için toplanan yardımların bulunduğu tırın yağmalanması olarak vuku bulmamıştır.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında deprem nedeniyle yardımda bulunanların yardım tutarlarının vergiden düşüleceği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Vergi mevzuatı uyarınca yapılan bağış ve yardımlar, "vergi matrahının” tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir. Bu indirim, kanun hükmü olup tüm mükelleflerimizin daha önce de yararlanabildiği bir düzenlemedir. Gelir İdaresi Başkanlığı, konuyu kamuoyunda netleştirmek adına bir örnek de vererek ayrıntılı bir açıklama paylaşmıştır.
YALAN HABER
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, fosforlu sarı kıyafet giyen bir gönüllünün afet bölgesinde enkazdan bir kız çocuğunu kurtardığı ve yol kenarında beklediği görüldü. Videoyu izleyen Twitter kullanıcıları, gönüllü kişinin çocuğu kurtardıktan sonra ambulansa teslim etmediğini ve canlı yayın açarak şov yapmaya çalıştığına yönelik yorumlarda bulundu.
DOĞRUSU NE?
Sosyal medyada, 'ambulans çağırmak yerine canlı yayın açtı' ithamıyla paylaşılan videonun giriş kısmının kesildiği, yaralı kız çocuğunu kucağında tutan gönüllünün yoldan geçen ambulanslara “dur” çağrısı yaptığına dair görüntülere yer verilmediği anlaşıldı.
YALAN HABER
Sosyal medyada, enkaz altından çıkarılan bir erkek çocuğunun videosu paylaşılıp, "Türkiye uluslararası platformlardan bağış toplamak amacıyla kurtarma operasyonları kurguluyor" iddiası gündeme getirildi.
DOĞRUSU NE?
Videonun Kahramanmaraş depreminden etkilenen Antakya'nın Narlıca Mahallesi'ndeki arama kurtarma çalışmaları sırasında çekildiği tespit edildi. Arama kurtarma ekiplerinin çalışması sonucunda, 12.02.2023 tarihinde, 9 yaşındaki Y.Ş. depremden yaklaşık 160 saat sonra kurtarıldı. Ekiplerin Y.Ş.'yi enkaz altından çıkarırken konuşarak sakinleştirdiği görülürken, depremzede çocuğun kurtarılma anı cep telefonuyla kaydedildi.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesapları ve WhatsApp gruplarında Kızılay’ın deprem bölgesinde faaliyet yürütmediği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Kızılay sahada 961 profesyonel ve günlük 4.565 gönüllüsü ile çalışmalara destek veriyor. Kızılay 86 ikram aracı, 320 mobil mutfak, 33 mobil fırın, 22 sahra mutfak ve 330 diğer araçlar olmak üzere bölgede toplamda 791 araçla hizmet veriyor. Ayrıca 5 Kızılay aşevi afetzedelere düzenli olarak yemek çıkarılıyor. Kızılay koordinesindeki Beslenme Platformu ise şimdiye kadar yaklaşık 4.5 milyon kişilik çorba, 20 milyon kişilik sıcak yemek, 22 milyon ekmek dağıttı. Ayrıca, 10 milyondan fazla ikramlık malzeme ve 15.5 milyon adet su ile 2 milyondan fazla içecek, 1.5 milyon muhtelif gıda dağıtımı gerçekleştirdi.
YALAN HABER
Habertürk, "10 ilin vahim bina tablosu" haberiyle depremde yeni binaların yıkıldığını iddia etti. Daha sonra Fatih Altaylı da twitterdan bu haberi “doğruları bilmek lazım” şeklinde takipçileriyle paylaştı.
DOĞRUSU NE?
Habertürk Fatih Altaylı'nın çarpıtma yaptığını açıkladı. Ancak Fatih Altaylı düzeltme yapmadan sadece haberi silmekle yetindi.
YALAN HABER
Bazı basın yayın organlarında deliller toplanmadan enkazların kaldırıldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Adalet Bakanlığından yapılan açıklamaya göre 6 Şubat 2023 tarihinden bugüne kadar 478 Cumhuriyet Savcısı geçici yetki ile deprem bölgesinde görevlendirilmiştir. Depremin ardından yıkılan binalarla ilgili sorumlulukları bulunan kişilerin tespiti amacıyla derhal soruşturma işlemlerine başlanılmıştır.
Deprem bölgesinde bilirkişi incelemesi ve numune alma işlemlerinde inşaat mühendisi, mimar, jeoloji mühendisi ile karot örneği alımı için yaklaşık 600 uzman bilirkişi görevlendirilmiştir. Bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra enkazlar kaldırılmaktadır.
YALAN HABER
Halk TV muhabiri Adıyaman’da bir tane bile Diyanet görevlisi görmediğini iddia etti.
DOĞRUSU NE?
Adıyaman’da 1500 Diyanet görevlisi gece gündüz demeden depremin yaralarını sarmak için görev yapıyor.
YALAN HABER
SpaceX Starlink uydularının 13 Şubat gecesi Kırklareli üzerinde görüldüğü öne sürüldü.
DOĞRUSU NE?
Starlink uydularının Türkiye'de hizmet verebilmesi için gerekli izinleri alması gerekiyor ancak henüz izinleri almadı. Starlink üzerinden verilebilecek internet hizmeti hali hazırda Türksat 5B uydusu ile veriliyor. Türksat 5B uydusunda yeterli kapasite ve sahada da yeterli sayıda terminal bulunuyor ve yıkımın ağır yaşandığı illerde halen ekipler aralıksız çalışıyor.
YALAN HABER
Tele 1 kanalında deprem bölgesindeki evlerin %51’nin 2001 yılı sonrasında yapıldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Gaziantep Afet Koordinasyon Toplantısı sonrası yaptığı açıklamada yıkılan binaların yüzde 95'inin 1999-2000 öncesi yapılar olduğunu açıkladı.
YALAN HABER
Bazı basın yayın organlarında Çin’den arama kurtarma faaliyetleri için Türkiye’ye gelen bir kişinin, cami ve elindeki Kur’an-ı Kerim’le çekilen fotoğraflarının yapay zekayla üretildiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
İddiaya konu haberde geçen Jun Cang isimli şahıs, arama kurtarma faaliyetleri için Malatya’ya gelmiştir. Malatya’nın Yeşilyurt ilçesi yetkililerinden edinilen bilgiye göre, şahsın camiye gittiği ve elinde Kur’an-ı Kerim’le fotoğraf çektirdiği tespit edilmiştir.
YALAN HABER
Demokrat Parti’li İlay Aksoy Hatay’ın yabancı kişilerce karıştırılmaya çalışıldığını iddia etti.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu iddia Hatay’ın yerli sakinleri tarafından yalanlandı.
YALAN HABER
Ekşisözlük isimli platformda AFAD’a yapılan tüm bağışların çalınacağı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Bir kamu kuruluşu olarak AFAD bütün faaliyetlerini ilgili mevzuata uygun olarak ve Sayıştay denetimine açık, şeffaf bir şekilde gerçekleştirmektedir.
YALAN HABER
Ekşi Sözlük isimli platformda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın depreme müdahale etmeye hazırlanan kurumlara beklenilmesi talimatı verdiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Cumhurbaşkanı’nın böyle bir emir verdiğine dair herhangi bilgi ve belge bulunmamaktadır. Depremlerin yaşandığı ilk andan itibaren AFAD, Emniyet, Jandarma, MSB, UMKE, Ambulans Ekipleri, Gönüllüler, Yerel Güvenlik ve Yerel Destek Ekipleri’nden görevlendirilen saha personel sayısı ile birlikte bölgede görev yapan toplam personel sayısı 249.089’dur. Afet bölgesine başta ekskavatör, çekici, vinç, dozer, kamyon, arazöz, treyler, greyder, vidanjör vb. iş makineleri olmak üzere toplam 12.235 araç sevk edilmiştir.
Afet bölgelerine 40’ın üzerinde Vali, 158 Mülki İdare Amiri, 19 AFAD üst yöneticisi ile 68 il müdürü görevlendirilmiştir. Ayrıca, uluslararası yardımların koordinasyonu için 13 büyükelçi ve 17 Dışişleri Bakanlığı personeli bölgede görevlendirilmiştir.
Söz konusu bütün bu faaliyetler bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın koordinasyonunda gerçekleştirilmektedir.